Wraz ze wzrostem świadomości konsumenckiej umacnia się pragnienie, zarówno po stronie producentów, jak i klientów, by na rynek trafiały pełnowartościowe towary wysokiej jakości. Pomyślną realizację tego celu wspiera  system traceability, znany także jako identyfikowalność łańcucha dostaw. Jakie zdarzenia przyczyniły się do zaprojektowania traceability, co dokładnie kryje się pod tym pojęciem i jak identyfikowalność łańcucha dostaw przedstawia się od kuchni?

Katalizator zmian

Systemy identyfikowalności stanowią odpowiedź na nieufność konsumentów względem jakości dostępnych na rynku produktów spożywczych wzbudzoną przez głośne w ostatnich dekadach żywnościowe afery. Za przykład podobnego kryzysu może służyć między innymi epidemia gąbczastej encefalopatii bydła, czyli BSE (Bovine Spongiform Encephalopathy), schorzenia nazywanego potocznie chorobą szalonych krów, która szerzyła się w Europie Zachodniej na początku lat 90. ubiegłego wieku.

Czym jest traceability, czyli system identyfikowalności żywności?

Traceability to system umożliwiający dokładne identyfikowanie, kontrolowanie czy też śledzenie produktu oraz jego poszczególnych komponentów na wszystkich etapach produkcji i dystrybucji. Stanowi kompleksową, przejrzystą bazę danych, którą można określić mianem swoistej mapy zawierającej kluczowe informacje dotyczące towaru i wykorzystanych w procesie produkcji elementów. Gromadzone dane dotyczą między innymi pochodzenia, ruchu, historii przetwarzania czy magazynowania dóbr.

Główne cele traceability

Instrument traceability gwarantuje szybki, bezproblemowy dostęp do informacji, dzięki czemu pozwala w łatwy sposób prześledzić drogę, jaką dany produkt przebył, nim trafił na sklepowe półki. W razie sytuacji kryzysowej, na przykład wykrycia potencjalnie szkodliwych substancji, system identyfikowalności ułatwia wycofanie produktu lub jego poszczególnych partii ze sklepów, a także dotarcie do źródła zagrożenia – od nici aż do kłębka. Wśród pozostałych celów stosowania instrumentu, a zarazem korzyści wynikających z jego wdrożenia, wyróżniamy:

• optymalizację operacji logistycznych,
• efektywniejsze zarządzanie ryzykiem,
• sprawowanie lepszej kontroli nad stanem magazynowym i produkcyjnym.

Pod czujnym okiem UE

System identyfikowalności uznaje się za ważny element nowoczesnej produkcji żywności w UE, co potwierdzają obowiązujące wymogi prawne, a zwłaszcza Rozporządzenie (WE) 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady zawierające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego. W kontekście traceability szczególnie ważny jest rozdział drugi rozporządzenia, z którego wynika między innymi, że przedsiębiorstwa zajmujące się przetwórstwem spożywczym są zobowiązane do wdrożenia systemu umożliwiającego monitoring pochodzenia produktu.

Traceability w praktyce

W praktyce zaimplementowanie systemu identyfikowalności oznacza zwykle umieszczenie na opakowaniach poszczególnych produktów i jego komponentach etykiet, które później, w razie potrzeby, można łatwo zeskanować. W przypadku bydła stosuje się takie znaki identyfikacyjne jak kolczyki. Każde zwierzę musi otrzymać znak identyfikacyjny, zanim opuści teren gospodarstwa.

Traceability to jakość produktów i dobro środowiska

System traceability to ważny element procesu, dzięki któremu do konsumentów trafiają produkty wysokiej jakości. Jednocześnie instrument zachowuje pełną zgodność z ukierunkowaną na dobro zarówno konsumentów, jak i planety strategią od pola do stołu, stanowiąc jego istotną, integralną część. Działania podejmowane w ramach od pola do stołu budują i promują zrównoważony system żywnościowy UE, przybliżając tym samym ważny cel, jakim jest osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku.

Apetyczne rezultaty

Rozporządzenia UE dotyczące stosowania systemów identyfikowalności w łańcuchu żywnościowym dotyczą także sektora rolnego, w tym wyrobów mięsnych. Traceability to istotna część procesu, który finalnie dostarcza na stoły konsumentów zgodny z wysokimi standardami jakości UE pełnowartościowy produkt, jakim niewątpliwie jest europejska wołowina. Należy wspomnieć, iż choć jakość jest niewątpliwie sztandarowym atrybutem europejskiej wołowiny, mówiąc o zaletach mięsa pochodzącego z UE, nie należy zapominać także o jego walorach smakowych.

Różne kultury i kuchnie, jeden sprawdzony składnik

O tym, jak dobra jest europejska wołowina produkowana w zgodzie z wysokimi standardami jakości, przekonało się wielu zagranicznych partnerów handlowych UE, w tym Japonia i Hongkong. Wysokiej jakości mięso wołowe produkowane w UE to produkt, który znakomicie sprawdza się w roli składnika dań wywodzących się z różnorodnych kultur i tradycji, także azjatyckich. Gyūdon, wołowe dim sum, a może rāmen? Europejska wołowina nada niepowtarzalnego smaku i aromatu wszystkim specjałom orientalnej kuchni!

 

Źródła:

• Bezat, Agnieszka i Sebastian Jarzębowski. Traceability w łańcuchu dostaw przetwórstwa spożywczego. Media Logistyka, styczeń 2013.
• Biszto-Szczęsny, Sylwia. Identyfikowalność w łańcuchu żywnościowym – wymagania prawne i praktyka. Bezpieczeństwo żywności w praktyce 2019, nr 10 wrzesień 2019.
• Olsen, Peter i Melania Borit. How to define traceability. Trends in Food Science & Technology. 29(2):142-150.
• United Nations Global Compact Office. A Guide To Traceability. A Practical Approach o Advance ustainability in Global Supply Chains. Two United Nations Plaza, New York, NY 10017, USA.
• Beeffrompoland.pl